semantik entry sistemi

biliyon.net'i henüz kodlamaya başlamadan zihnimde kurgusunu yaptığım bir yöntem, teknoloji, fasilite ve artık fikir olmaktan çıkıp, faaliyete geçmiş bir yöntem.

Nedir nasıl çalışır detaylıca açıklamak istiyorum. Bildiğimiz gibi uzun süredir faaliyette bulunan sözlük sitelerinde herkesin şikayetçi olduğu konu içeriğin kalitesizliği. Çöp entry problemi, site sahipleri hariç herkesin canını sıkıyor. Okurların çöp dağlarını aşmadan aradığı bilgiye ulaşması neredeyse imkansız. Trollerin ve amaçsız yazarların saçmalıklarını okumadan aradığını bulabilen yok. Ulaşmamız gereken 3 satır bilgi için saatler harcıyoruz.

Ben de düşündüm ki bilgisayarıma bir entry'nin içinde ne olduğunu söylersem, onu eğitirsem bilgileri benim için sınıflandırabilir. Böylece benim ihtiyacım olan bilgi ile ihtiyacım olmayanı ayırt edebilir. Çöpleri yürüdüğüm yoldan toplayabilir.

Keşke bilgisayarlar bir cümlenin ne anlama geldiğini kendi başlarına anlayabilseler. Bu şuan mümkün olmadığı için bunu bilgisayarlara bizim söylememiz gerekiyor. Tıpkı bir anne, baba gibi onları eğitmemiz gerekiyor. İşte bu yeni sistem tam olarak bunu getiriyor. biliyon.net sunucularını eğitebilecek bir arayüz sağlıyor. Entry'lerin sağ üst köşesinde (mobilde yok, bilgisayardan girildiğinde) bulunan menüde "Bilgiyi Parlat" seçeneği altından ulaşılabiliyor.

Entry işaretleme

Bu menüden "İşaretle" seçeneği seçilirse, gönderinin fotoğraf gibi şeyler bulunmayan, hafif bir sürümü ekrana gelecek. Bu gerçekleşince entry içinde önemli olduğunu düşündüğünüz bir bölüm bulun ve mouse ile o kısmı seçin. Bir popup menü açılacak. Şimdilik "Eğlenceli" ve "Bilgi" olarak iki tane anlam destekliyoruz. Az önce seçtiğiniz satırlarda ne tür bir bilgi olduğuna karar verip uygun bir butona basın ve işte bu kadar. İlk sınıflandırmanızı kaydettiniz. Şimdi entry'deki diğer sözcük ve cümle bloklarına da aynısını uygulayabilirsiniz.

Not: Gelecekte ihtiyaca göre anlam türlerine yenileri eklenebilir.

Tekrar belirtmek isterim, bu aşamada hemen heyecanlanmayın, çünkü bir entry'i sınıflandırdığınızda bu bilgileri kullanacak halihazırda herhangi bir yapay zeka algoritmamız yok. Zekası olmayan bir makineyi eğittiğinizi bilmelisiniz. (*: gelecekte olmayacağı anlamına gelmiyor) Peki bu işaretlemeyi yapıp akılsız bir makineyi eğittik, neye yarayacak bu?

Bu sistemi en temel haliyle hayata geçirdiğimi bilmelisiniz. İleride bir çok yerde bu bilgileri kullanıp, okuyuculara aradıkları bilgiyi tutarlı biçimde bulabileceğiz. Şimdilik bu geri bildirimlerden faydalanan bir tek yer var.

Entry menüsüne geri dönün; "Bilgiyi Parlat > Önemli bilgileri gez" veya "Bilgiyi Parlat > Eğlenceli bilgileri gez" seçeneğini seçin. Az önce göndermiş olduğunuz geri bildirimin entry üzerine yansıdığını göreceksiniz. Sistem şimdilik buna yarıyor. Uzun bir entry düşünün; hızlıca okusanız bile 20 dakika sürüyor ama sizin o kadar zamanınız yok. Biri önceden önemli yerleri keçeli kalemle işaretlese siz de oraları okuyuverseniz ne güzel olurdu değil mi? İşte bunu sağlıyor.

Yeni teknolojimiz, genel hatlarıyla böyle. Anlattıklarım, bu teknolojideki potansiyel gücün sadece çok ufak bir kısmıydı. Daha şimdiden aklımda sadece bu bilgiden faydalanan onlarca yeni özellik tasarlamış durumdayım. Hepsini zamanla bir bir hayata geçirdikçe biliyon.net'in aradığınızı önünüze nasıl pat diye getirdiğine hayret edeceksiniz.

Ayrıca işlem yaparken dikkate alınan bir kaç kural da var. Bunları da aklınızda tutmanızda fayda olabilir.

• Hassasiyet derecesi: "karakter". Yani bir entry'de anlam kaydedebileceğiniz en ufak birim 1 karakter uzunluğunda olabilir.
• Her birime, bir anlamı (bilgi, eğlenceli) sadece bir defa kaydedebilirsiniz. Aynı anlamı aynı cümleye birden fazla defa kaydetmek etkisizdir.
• Örneğin bir kez "bilgi" diye işaretlediğiniz bir cümleyi başka bir yazar da "bilgi" diye işaretlerse bu cümle daha koyu bir renk alacaktır. Böylece bir cümle ne kadar farklı kişi tarafından aynı anlam ile sınıflandırılırsa o geri bildirimin doğruluk oranı artmış olur. Böylece görsel olarak koyu renkle boyanan cümleler daha kesin bir yargı ifade eder.
• Bir kez "bilgi" diye işaretlediğiniz bir cümleyi bir kez de "eğlenceli" diye işaretleyebilirsiniz. Mantıken bir cümle hem eğlenceli hem de bilgi içeriyor olabilir.