Kelimelerin -yor eki alarak sahip oldukları geniş ünlülerin, dar ünlülere dönüşmesidir.
#türkçe #dil bilgisi
#türkçe #dil bilgisi
Her -yor eki alan kelimede ünlü daralması olacak diye bir kural yoktur. Ünlü daralmasından emin olmanın yolu da -mek, -mak eklerini kullanmaktır.
Mesela "anlıyor" kelimesine bakarsak -yor eki mevcut. O zaman bu kelimede bir ünlü daralması olabilir. -yor ekini atıp yerine -mek ve -mak ekini getirelim. "anlımek", "anlımak" oldu. Anlamlı mı? Değil. Peki anlamlı bişeye dönüştürme şansı var mı? Evet; "anlamak". O zaman ünlü daralması var demektir. Çünkü sözcükte olması gereken geniş ünlülerden "a" harfi daralarak "ı" harfine dönüşmüş, dolayısıyla ünlü daralması vardır.
Daralma olmayan kelimede deneyelim. Kelime "içiyor" olsun. "içimek", "içimak". Anlamsız oldu. Anlamlı bir şey çıkıyor mu? "içemek", "içamak", "içömek" yok hayır olmuyor. O zaman "içiyor" sözcüğünde -yor eki olduğu halde ünlü daralması mevcut değildir.
Sınav notu: dikkat edilirse daralmaya uğramayan örnekteki kelimede de -yor eki vardı işte o ek aslında -iyor ekidir ve ekin başındaki sesli harfe de koruyucu ünlü adı verilir. Sınavlarda "hangisinde koruyucu ünlü nedeniyle ünlü daralması yoktur" şeklinde soru geldiğinde -mek -mak ile daralma olmayan ama -yor eki olan sözcüğü bulmak yeterli. Daralma olmayan -yor eki olan sözcüklerde koruyucu ünlü bulunur.
#türkçe #dil bilgisi
Mesela "anlıyor" kelimesine bakarsak -yor eki mevcut. O zaman bu kelimede bir ünlü daralması olabilir. -yor ekini atıp yerine -mek ve -mak ekini getirelim. "anlımek", "anlımak" oldu. Anlamlı mı? Değil. Peki anlamlı bişeye dönüştürme şansı var mı? Evet; "anlamak". O zaman ünlü daralması var demektir. Çünkü sözcükte olması gereken geniş ünlülerden "a" harfi daralarak "ı" harfine dönüşmüş, dolayısıyla ünlü daralması vardır.
Daralma olmayan kelimede deneyelim. Kelime "içiyor" olsun. "içimek", "içimak". Anlamsız oldu. Anlamlı bir şey çıkıyor mu? "içemek", "içamak", "içömek" yok hayır olmuyor. O zaman "içiyor" sözcüğünde -yor eki olduğu halde ünlü daralması mevcut değildir.
Sınav notu: dikkat edilirse daralmaya uğramayan örnekteki kelimede de -yor eki vardı işte o ek aslında -iyor ekidir ve ekin başındaki sesli harfe de koruyucu ünlü adı verilir. Sınavlarda "hangisinde koruyucu ünlü nedeniyle ünlü daralması yoktur" şeklinde soru geldiğinde -mek -mak ile daralma olmayan ama -yor eki olan sözcüğü bulmak yeterli. Daralma olmayan -yor eki olan sözcüklerde koruyucu ünlü bulunur.
#türkçe #dil bilgisi
Rastgele Başlıklar
the hateful eight
Quentin Tarantino'nun yazıp yönettiği Samuel L. Jacksonve Kurt Russellgibi oyuncuları bir araya getiren Amerikan yapımı westerntüründe bir sinema filmidir.#sinema
tom cruise
Bugün 55 yaşına girmiş Amerikalı aktör.#kişi #sinema #aktör
hidrojen yakıt pilini cepte taşımanın yolu bulundu
Hidrojen temiz bir enerji kaynağı olduğundan, geleceğimiz için oldukça büyük potansiyeli olan bir element. Hidrojen gazının esas zorluğu depolanması ve taşınması sırasında ortaya çıkar. Günümüzde, yanarken yoğun bir enerji . . .
kağıt kesiği
Kağıt KesiğiKağıdın icadından beridir, kağıt ile haşır neşir olan her bireyin mutlaka deneyim yaşayacağı acı verici bir kesiktir. Hatta halk dilinde "jilet gibi" benzetme kullanılır.Kağıt kesiği küçük, hafif kanayan yaralardır.Bu . . .
normandiya yollarının güneş paneliyle kaplanması
Geçtiğimiz günlerde "solar yollar" solar roadwaysadı verilen bir projeyle Amerika, bir otoparkı ve kasaba meydanının tümünü elektrik üreten panellerle kaplamayı başarmıştı ancak Atlas Okyanusunun diğer tarafında daha büyük şeyler oluyor. . . .
çikolata
İlk defa Güney Amerika'da yetiştiği düşünülen kakaobitkisinin tohumlarından yapılan, lezzetli ve yüksek enerjiveren, genellikle tatlı, işlenmiş bir yiyecektir.Bir çok farklı çeşidi üretilmektedir. Bunlar;bitter çikolatasütlü çikolatabeyaz çikolatadolgulu çikolata